Bún mắm – vị ngon nơi quê nhà
Bún mắm là món ăn lâu đời, dân dã của người dân vùng sông nước Nam bộ. Món ăn này đầu tiên được chế biến rất giản dị gọi là món mắm nấu. Những bữa phải nấu ăn vội vã, sẵn hũ mắm trong nhà, người ta lấy một hai con mắm nấu cho rã thịt, lược lấy phần nước trong, dằn chút đường, thêm sả, hành, chan với bún là xem như xong được một bữa. Khi có khách tô bún có thêm miếng cá, con tôm của ruộng đồng cho có chất đạm, vậy là thành bún mắm. Dần dà người dân còn cho thêm thịt ba rọi, heo quay, mực làm tô bún mắm trở nên phong phú và ngon miệng hơn.
Điểm đặc trưng làm nên cốt cách của bún mắm hẳn nhiên là nước dùng, được nấu từ mắm linh, mắm sặc, mắm lóc hay mắm trèn, nhưng quen thuộc nhất vẫn là mắm linh và mắm sặc. Tùy theo bí quyết riêng của từng quán mà món bún có mùi thơm đậm đà. Khi món bún mắm miền sông nước được nâng cấp vào các quán xá ở TP. Hồ Chí Minh, trong nước dùng còn có thêm xương heo hầm cho ngọt, mắm thì được bớt lại để đỡ gắt. Theo nhiều đầu bếp, khẩu vị người Sài Gòn khá trung hòa, không quá ngọt, quá mặn hay cay nhưng cũng không hề nhạt nhẽo. Chính vì nặng mùi và mặn vị mà bún mắm cũng kén khách hơn các loại bún khác, nhưng ai đã nghiền món dân dã này thì tất nhiên cũng rất ưng vị béo và mặn mòi ấy.
Ngày nay tô bún mắm đầy đủ không được thiếu thịt ba rọi, mực, tôm, cá bông lau hay cá hú, heo quay và cả thịt bò, tim cật để phù hợp hơn với chốn thị thành. Nhưng dù sao, số phận bún mắm đến bây giờ vẫn còn truân chuyên. So với các món ăn khác đã được nâng tầm thành đặc sản ở nhà hàng như cơm tấm, bún bò, phở…, bún mắm vẫn ít khi được xuất hiện ở những nơi sang trọng hay có mặt trong thực đơn tại các khách sạn, nhà hàng. Bún mắm vẫn chỉ tồn tại ở những quán xá bình dân bên đường, phục vụ đủ mọi đối tượng thực khách, không phân biệt sang giàu, dân quê hay thành thị.
Cách nấu bún mắm ngon đúng điệu miền Tây
Chuẩn bị nguyên liệu
Mắm cá linh (150g)
Tôm tươi (200g)
Thịt heo quay (200g)
Mực ống (1 con)
Phi lê cá lóc (300g)
Sườn già (300g)
Sả băm (50g)
2 cây sả, 1 quả cà tím, 1 trái ớt sừng, me, cà tím,
Gia vị: 60g đường; 50g bột nêm; 5 ml dầu ăn.
Bún (1 kg)
Rau sống: rau muống bào, bông bí, ngó súng, bắp chuối, bông so đũa, lục bình, rau càng cua, rau đắng, rau nhút, giá, hẹ, rau má, húng lũi, húng quế, cần tây.
Cách chế biến món bún mắm đúng kiểu miền Tây
Bước 1 làm nước sốt me
Bắc chảo lên bếp, chờ cho chảo nóng, bạn cho nước cốt me vào. Tiếp đến bạn cho thêm 1 chút xíu muối và 1 muỗng đường. Sau đó bạn tiến hành khuấy cho đều tay. Đồng thời đun cho đến khi sốt me sánh sệt lại thì lấy xuống và để cho nguội.
Bước 2 nấu nước mắm sặc và mắm linh
Cho một cái nồi nhỏ lên bếp, đồng thời cho thêm khoảng 300ml nước lọc vào đun sôi. Khi nước sôi bạn cho thêm phần mắm sặc, mắm cá linh vào nồi và khuấy đều lên. Bạn nấu cho đến khi mắm cá mềm, sệt và có mùi thơm là được. Dùng rây lọc bỏ phần xác mắm, đồng thời giữ lại phần nước cốt cá để nấu nước lèo.
Bước 3 nấu nước lèo
Bắc chảo lên bếp và phi thơm sả và ớt rồi nhấc xuống. Tiếp theo bạn bắc một cái nồi to lên bếp đồng thời cho phần nước cốt mắm cá vào. Cho thêm khoảng 1 lít nước và cho hết phần sả ớt đã phi thơm vào. Bạn nêm thêm các loại gia vị như hạt nêm, đường, muối sao cho vừa miệng rồi để đun sôi nước lèo. Khi nước lèo sôi bạn cho tôm, mực, cá lóc lần lượt vào. Chờ cho các nguyên liệu này chín, bạn vớt ra và để riêng. Cuối cùng bạn cho cà tím cắt lát và hẹ đã cắt khúc vào nấu chung với nước lèo. Khi nước lèo đã sôi lại lần nữa bạn có thể nêm nếm lại các gia vị cho vừa ăn và tắt bếp.
Bước 4 thưởng thức
Bạn cho bún vào tô, đồng thời cho thêm tôm, mực, cá lóc, thịt heo quay lên trên. Sau đó bạn chan thêm nước lèo là có thể thưởng thức được. Với món ăn này, bạn có thể thưởng thức cùng với các loại rau sống đã chuẩn bị sống. Tôm, mực, cá lóc, thịt heo quay, bạn có thể chấm cùng nước mắm chinsu cá hồi pha me nữa thì quả thật rất tuyệt vời.