Súp củ cải đỏ hay còn có tên gọi khác là borshch (trong tiếng Nga). Tên gọi này được bắt nguồn từ một loại củ rất được ưa chuộng là củ cải đỏ (hay củ dền) và cũng chính là nguyên liệu chính của món ăn này.
Có nhiều ý kiến trái chiều về nguồn gốc của món súp. Người Litva nói rằng, món súp củ cải đỏ nấu với tai và sườn lợn là món ăn truyền thống của họ. Còn người Ba Lan lại khẳng định, món “borshchok” với tai củ cải đỏ là do họ sáng tạo và phát triển. Người Rumani gọi món súp củ cải đỏ với cám muối chua là “chorby”.
Tuy nhiên, theo đa số và hầu hết các nghiên cứu, món ăn này là xuất phát từ Ukraine. Ban đầu, nó được chế biến từ thân và lá của một loại cây khác. Theo thời gian, nó đã phát triển thành một loạt các món súp đa dạng. Trong đó, củ cải đỏ đã trở thành nguyên liệu phổ biến nhất.
Khi Liên Xô được thành lập, món súp đã lan rộng khắp Đông Âu. Từ đây, súp củ cải đỏ đã có nhiều biến thể và dẫn đến những tranh cãi như vậy. Nhưng dù là thế nào, đây cũng là món ăn hấp dẫn không thể chối từ và là một biểu tượng trong văn hóa ẩm thực Nga.
Đặc điểm của súp củ cải đỏ
Lựa chọn nguyên liệu là một trong những yếu tố quyết định sự thành công của món ăn này. Để cho món ăn được bát mắt và lên màu đẹp, bạn nên chọn những củ cải có vỏ và ruột đều là màu đỏ. Với những loại củ cải hơi tròn và bé hơn, bên ngoài màu đỏ nhưng trong ruột là màu trắng, món súp sẽ khó mà đạt được màu sắc hấp dẫn vốn có.
Khoai tây trong công thức của món súp củ cải đỏ cũng có một câu chuyện khá độc đáo. Vào thế kỷ XIX, Peter I đã mang hạt giống của loài cây này về trồng trên mảnh đất Slav. Người dân ưa chuộng loại thực phẩm mới này đến nỗi nó đã từng thay thế củ cải đỏ truyền thống. Và đến bây giờ, khoai tây vẫn nằm trong công thức chế biến súp củ cải đỏ.
Nếu bạn có cơ hội được du lịch tới các Nga và các nước Đông Âu, có thể thấy rằng món súp gần như là món ăn không thể thiếu trong mỗi bữa ăn. Chính vì vậy, món súp củ cải đỏ có một vị trí rất đặc biệt trong văn hóa ẩm thực của con người nơi đây.
Xung quanh món súp củ cải đỏ còn có nhiều câu chuyện khá thú vị. Chẳng hạn như người ta tin rằng khói tỏa ra từ món súp này sẽ là con đường đưa linh hồn người đã khuất bay lên trời. Hay đây là món ăn khoái khẩu của một số hoàng đế Nga như Nữ hoàng Ikaterina II của thế kỷ XVIII, Hoàng đế Alexander II của thế kỷ XIX.
Ngày nay, có rất nhiền biến thể của súp củ cải đỏ. Ví dụ như súp củ cải đỏ lạnh, thậm chí là không có củ cải,…
Cách nấu súp củ cải đỏ
Ở những quốc gia khác nhau, món súp củ cải đỏ lại có những cách nấu khác nhau và theo đó hương vị cũng có nét riêng.
Vùng Levoberezhe, đôi khi người ta sử dụng nước kvas củ cải để nấu súp, nhờ vậy mà món ăn có vị chua chua lạ miệng. Tại phía tây của Ukraina, món ăn này lại ngọt hơn so với phía bắc. Những vùng khác, người ta thường cho cà chua vào súp để món ăn lên màu đẹp hơn. Trong khi đó, ở Ba Lan, bắp cải lại không góp mặt ở trong công thức. Riêng với củ cải đỏ, có người để nguyên củ, có người thái hạt, có người lại xay nhuyễn.
Nguyên liệu
300 gram thịt bò (hoặc thịt lợn);
1 củ khoai tây
1/2 bắp cải;
200 gram củ cải đỏ (củ dền);
200 gram cà rốt;
1 củ hành tây;
1 quả cà chua;
Giấm;
2 – 4 lá nguyệt quế;
Gia vị.
Chế biến
Đầu tiên, bạn hầm thịt bò trong khoảng thời gian từ 1 tiếng đến 1 tiếng 30 phút.
Trong thời gian chờ đợi, hãy tiến hành sơ chế các nguyên liệu còn lại:
– Bắp cải thái thành sợi vừa;
– Cà rối gọt vỏ, thái sợi to nhưng không quá dài;
– Khoai tây gọt vỏ, thái hạt lựu có kích thước lớn;
– Củ dền làm tương tự như khoai tây.
Ngâm cà chua thật sạch sau đấy cắt nhỏ để làm sốt. Nếu muốn món ăn bát mắt hơn, bạn có thể sử dụng sốt cà chua.
Sau khi hầm thịt bò, lấy ra cắt thành những khối vuông vừa ăn. Phần nước nên giữ lại để nấu súp.
Hành được phi trên chảo nóng, cho lần lượt cà chua, cà rốt, củ dền và khoai tây vào xào.
Đổ rau củ vào nồi nước hầm thịt, đun trong khoảng từ 15 đến 20 phút cho đến khi chín mềm.
Thêm một vài lá nguyệt quế vào nồi để tạo hương vị.
Sau khi rau củ đã chín mềm, múc ra bát rồi cho thêm váng sữa chua tùy theo khẩu vị của bạn.
Thưởng thức súp củ cải đỏ
Súp củ cải đỏ sau khi nấu xong có thể múc ra và dùng ngay. Hương vị đặc trưng của món là sự hòa quyện giữa nước hầm thịt ngon ngọt và củ cải đỏ đậm đà.
Súp củ cải đỏ thường được ăn kèm với bánh mì đen. Sự kết hợp này làm cho hai món ăn thêm phần hấp dẫn và ngon miệng.
Cũng giống như cách chế biến, bạn cũng có thể thưởng thức món ăn này cũng có bằng nhiều cách khác nhau. Súp củ cải đỏ ở vùng Chernigovsky ăn cùng bí trắng; của Kiev ăn với salad, tỏi và nước kvas củ cải đỏ; ở Odessa thì ăn với thịt ngỗng; ở Lvov thì là xúc xích.
Điển hình nhất, súp borshch thường phải được ăn kèm với váng sữa chua smetana.
Khi những đồ ăn nhanh hiện đại đang được ưa chuộng như hiện nay, súp củ cải đỏ với nguyên liệu dễ kiếm và chế biến nhanh gọn như gửi tới một làn gió từ lịch sử truyền thống.