Tản mạn chuyện nấu rượu đón Giáng sinh – tập tục truyền thống của các nước Châu Âu
Mùa Giáng Sinh lại tới với nhiều món ngon và hấp dẫn, điển hình như là rượu đỏ – thức uống truyền thống dịp Noel tại các nước Châu Âu. Rượu đỏ nấu với nước cam, vỏ cam rất phổ biến vào mùa đông vì rượu nóng ấm người và cũng do đấy cũng là mùa cam nên bà con tận dụng luôn nguyên liệu.
Rượu nấu (mulled wine) thường dùng trong đêm Giáng sinh, vì trời lạnh mà. Trời lạnh, uống rượu nóng, thơm những gia vị như quế, hồi… thì còn gì bằng. Giáng sinh ở Châu Âu cũng rơi vào mùa cam, chanh, nên công thức nấu rượu hay có vỏ cam, nước cam lắm.
Vào thời thế kỷ 15, 16 thì gia vị như quế, hồi, đinh hương… là xa xỉ phẩm. Châu Âu không trồng được nhiều mấy gia vị này, còn nhập từ nước khác thì rất gian nan do thuyền bè lúc đó chả như bây giờ. Thời đấy còn có chiến tranh vì hạt muối, hạt tiêu mà (gia đình nào khá giả sẽ có hòm giấu gia vị, kiên cố như két sắt giấu vàng), nên khỏi tưởng tượng cũng biết quế, hồi… sẽ đắt tới cỡ nào. Bởi vậy nên những dịp đặc biệt như đêm Giáng sinh thì nhà có tiền mới dám lôi nguyên liệu ra nấu.
Đến thế kỷ 17, 18, khi kỹ thuật, công nghiệp phát triển, các nước như Anh, Pháp, Đức… tha hồi vơ vét gia vị từ châu Á, Ấn Độ, Nam Mỹ, châu Phi về nhà. Giá thành của gia vị giảm dần, càng ngày càng nhiều người có tiền mua gia vị để nấu rượu, rồi loại rượu nấu trở thành một món uống phổ biến, tương đối rẻ, nhà nào cũng có thể nấu được.
Lúc đầu, nguyên liệu nấu rượu cũng đơn giản, quanh quẩn chỉ có quế, hồi, đinh hương, cam, và ít đường. Món này không những thơm, ấm bụng, nhìn đẹp mắt, hợp với ngày lễ lớn, mà phụ nữ cũng có thể nhâm nhi thử một chút vì nó có vị ngọt. Rượu nấu nên chất cồn cũng bay mất một phần rồi, ngay cả trẻ em cũng có thể thử chút chút; thành ra lúc sum họp gia đình như Giáng sinh là dịp tốt để uống mulled wine, do cả nhà có thể thưởng thức cùng nhau, chứ các món rượu khác thì thường chỉ mấy ông uống được thôi.
Uống rượu nấu chủ yếu là để cả nhà cùng vui, chứ không phải uống để xỉn hay thưởng thức rượu gốc đắt tiền, nên cũng không cần mua rượu thật xịn cho món này, kiểu gì cũng bốc hơi mất một phần mà. Nghe thì thấy uổng, nhưng đổi lấy cái vui toàn gia đình thì cũng không sao. Vả lại, dù mất độ cồn, và hương vị rượu gốc bốc hơi hết một phần, nhưng chúng ta có hương thơm của cam, của quế, hồi… bù lại. Về sau, có người thêm nước lã vào, cho nhẹ bớt, uống được nhiều.
Món rượu nấu tuy đã bớt cồn nhưng cũng khá… nguy hiểm. Vì nó ngọt, lại thơm, nên nhiều người bị lưỡi đánh lừa, uống quá đà. Khi pha cho trẻ em, nên pha 1 ly nước cam, sau đó cho ít rượu vào nước cam để dậy mùi thôi. Các bà các cô cũng nên để ý, đừng cho rằng nó ngọt, dễ uống là mình có thể uống nhiều.
Ngày nay, công thức nấu rượu phong phú hơn nhiều. Người ta có thể bỏ thêm gừng, lá bay leaves (chính là lá nguyệt quế Hy Lạp, bạn nào dùng lá này nấu rượu thì hãy nhớ tới tích của Apollo và Daphne), quả bạch đậu khấu (cardamom), bột nhục đậu khấu (nutmeg)*, lá bạc hà, cây vanilla, juniper berries… các kiểu nguyên vật liệu khác nhau sẽ cho ra rượu khác nhau. Thậm chí, nếu không thích cam, bạn còn có thể dùng cheri, dùng táo nấu rượu.
Theo truyền thống thì rượu đỏ được dùng để nấu mulled wine, vì màu sắc đỏ đẹp hợp với lễ Giáng sinh. Hiện nay thì rượu trắng cũng được sử dụng. Nấu rượu trắng với quế, hồi, và các loại trái cây như cam, táo cũng sẽ cho rượu thơm ngon. Đặc biệt đẹp là rượu trắng với nước đường caramel. Loại đường này giúp rượu có một vị ngọt dễ chịu, và rượu sẽ ngả màu vàng golden, trông vô cùng bắt mắt. Nếu không có đường caramel thì dùng mật ong cũng được. Có điều món này sẽ tốn nhiều đường hơn kiểu nấu rượu đỏ truyền thống, và sẽ cho lắm calories, bạn nào sợ mập thì khi nấu rượu trắng với đường caramel nên chuẩn bị tinh thần rằng mình sẽ… lên ký.
Nhân tiện nhắc đến mulled wine và Giáng sinh, cũng mách luôn với mọi người rằng dùng rượu này hầm lê là tuyệt vời. Món lê hầm rượu là món tráng miệng đẹp mà đơn giản vào mùa Giáng sinh, có thể nấu cho cả nhà thưởng thức. Nhà hàng thường “chém” hơn chục đô cho món này, nhưng nếu bạn nấu mulled wine tại gia, thì lấy một ít rượu nấu để hầm lê luôn, coi như xong hai món.
Người ta thường dùng siro rượu đỏ để hầm lê
đây cũng là món tráng miệng truyền thống sử dụng vào lễ Noel
Lê hầm Mulled Wine được sử dụng vào rất nhiều món ăn cho dịp Giáng sinh. Có thể dùng lê chung với kem tươi đánh lên (whipped cream) hoặc kem lạnh
Đây là lê hầm nước siro của mulled wine trắng, nên bỏ thêm quả bạch đậu thấu (cardamom) vào rượu để tăng mùi vị cho rượu lẫn cho trái lê.
Pear in Mulled white wine co nhiều cách trình bày rất hấp dẫn và đơn giản.
Công thức nấu Mulled Wine – thức uống truyền thống lễ Noel
1. Công thức nấu rượu đỏ
– 150g đường cát (caster sugar)
– 5 cây đinh hương (thêm vài cây nữa nếu muốn trang trí)
– 5 quả bạch đậu khấu (cardamom pods), đập dập
– Chút xíu bột nhục đậu khấu (nutmeg)
Cách người Châu Âu nấu rượu đỏ đón Giáng Sinh
Lột vỏ và và vắt nước 1 quả cam, sau đó bỏ toàn bộ nước cam, vỏ cam, vỏ chanh, đường, và các gia vị còn lại vào nồi. Cho ít rượu vang vào (vừa đủ để ngập lượng đường trong nồi), đun nóng nhè nhẹ cho đến khi đường tan, nhớ quậy cho đều tay.
Tiếp theo, mở lửa lớn và nấu khoảng 5-8 phút, đến khi rượu đỏ hơi quánh lại như si-rô. Vặn nhỏ lửa lại, rồi cho hết số rượu đỏ còn lại và rượu gừng vào, nấu cho rượu nóng thôi nhưng không sôi. Bạn có thể nấu một lần nhiều si-rô này, đem cất tủ lạnh, bao giờ muốn nấu nồi rượu to thì đem si-rô ra nấu sau.
Dùng quả cam và các cây đinh hương còn thừa để trang trí.
2. Công thức nấu rượu trắng
– 60ml cộng thêm 2 muỗng đường to
– 1/4 muỗng cà-fê allspice
– 1 quả cam, cắt thành nhiều miếng
Cho rượu, đường, quế, và allspice vào nồi, vặn lửa vừa để rượu nóng nhưng không sôi. Sau khi đường tan, vặn lửa thật bé, đậy nồi lại và để các gia vị ngấm trong 20 phút (chú ý là rượu không được nóng đến nổi bọt, chỉ đun thật nhỏ lửa cho ấm ấm thôi).